Ngôi dinh cổ này là nơi làm việc
của Tổng lãnh sự quán Pháp và đón tiếp khách, tổ chức các sự kiện ngoại giao,…
Với những dãy hành lang dài và rộng cùng 64 cửa sổ mở ra ngoài,
tòa nhà được xây dựng để đón nắng và đón gió tự nhiên, mát vào mùa hè mà ấm vào
mùa đông, là cách để đảm bảo nhiệt độ trong nhà luôn được điều hòa dù được đặt
ở một xứ sở nhiệt đới quanh năm nóng ẩm.
Một trong những đặc điểm của lối kiến trúc Pháp lúc bấy giờ chính
là sự giống nhau giữa các tầng, cách bố trí phòng ốc và dãy hành lang đều như
nhau dù được xây dựng bao nhiêu tầng đi nữa.
Dinh thự này là một trong số vài
công trình cổ được người Pháp xây dựng ngay từ khi mới đặt chân đến Việt Nam.
Bên cạnh đó còn có Dinh Norodom (nay là Dinh Độc Lập), Đại chủng viện Thánh
Giuse Sài Gòn, Nhà thờ Đức Bà hay Bưu điện Thành phố.
Thuở ban đầu, dinh là nơi ở và
làm việc của các vị Thuyền trưởng Hải quân, sau đó là của các vị tổng tư lệnh
các lực lượng xứ Nam Kỳ, họ là những nhân vật mà tầm quan trọng được thể hiện
qua sự nguy nga của dinh. Tư dinh này phản ánh những ưu tư về mặt kiến trúc của
thời đó: kết hợp sự tiện nghi của một ngôi nhà để ở với tính trang trọng của
một tòa nhà mang biểu tượng của uy quyền.
Kiến trúc thuộc địa này khởi đầu từ thời chưa có điện, các ghế
hóng mát bố trí dọc hành lang hướng tầm nhìn ra các ô cửa xanh cho cảm giác mát
lành.
Những dãy hành lang rộng thoáng giúp tòa nhà luôn được nhận đầy đủ
mọi thứ từ tự nhiên.
Bàn dùng cho mục đích giải trí của người
sống trong tòa nhà, trên lưng của 4 chiếc ghế có khắc gỗ 4 biểu tượng cơ, rô,
chuồng, bích là một điểm thú vị cũng như bộ bàn ghế này được đặt đối xứng ở hai
góc trái phải của gian trước tòa nhà.
Dinh thự Pháp tại Sài Gòn được
xem là công trình mang tính biểu tượng, một ví dụ tuyệt vời của nền kiến trúc
Đông Dương thời kỳ đó.
Dinh được đại trùng tu vào năm
1959 và gần đây là trong hai năm từ 1998 - 1999 do công ty Glauser thực hiện.
Với tinh thần tôn tạo và gìn giữ, không gian kiến trúc, diện mạo của dinh vẫn
giữ đúng theo nguyên bản và có rất ít sửa đổi so với bản đồ thiết kế gốc.
“Khi người Pháp đến Sài Gòn,
họ nhận ra khí hậu tại đây nóng ẩm, nhiều mối mọt và côn trùng, nên các kỹ sư
sử dụng khung thép và kim loại để xây dựng các công trình tại đây, giúp tòa nhà
tồn tại lâu hơn, bảo dưỡng dễ dàng hơn”, (lời Tổng lãnh sự Pháp).
Tổng Lãnh sự Pháp cho biết được
sống trong ngôi nhà tuyệt đẹp này là may mắn của ông. Mỗi sáng thức giấc, chào
đón ngày mới bằng tiếng chim trong trẻo, rảo bước qua khu vườn xanh mát của
ngôi nhà để tới nơi làm việc là điều ông cảm thấy vô cùng hạnh phúc.
Ở cuối phòng ăn là bức bình phong sơn mài mô tả một buổi chầu ở
cung đình Huế với nhiều hình ảnh quen thuộc.
Dãy hành lang ở mặt sau của tòa nhà vẫn giữ lối kiến trúc hết dãy
lối đi ở gian trước.
“Sống giữa những cổ vật quý
giá, tôi có trách nhiệm để luôn cẩn thận gìn giữ những giá trị và ý nghĩa của
chúng. Không chỉ đảm bảo điều kiện bảo quản các đồ vật được tốt nhất mà lãnh sự
quán cũng tiến hành kiểm tra, trùng tu, sửa chữa định kỳ.” (lời Tổng lãnh sự Pháp).
Khu vườn tư nhân rộng nhất Sài Gòn với diện tích lên đến 1,5
hecta. Để duy trì khu vườn, người làm việc ở đây phải đều đặn mỗi ngày cắt cỏ,
dọn rác cũng như tìm kiếm côn trùng, rắn rết để xử lý. Nơi đây được dùng để tổ
chức tiệc ngoài trời và đón khách với số lượng lớn.
Mặt sau của dinh thự Pháp nhìn từ khu vườn mát mẻ phủ bóng cây
xanh.
(lời Tổng lãnh sự Pháp).
Theo thời gian, một số công trình kiến trúc cổ có thể sẽ không còn nữa trong tương lai:
Một công trình kiến trúc cổ ở Việt nam có tuổi đời hàng trăm năm:
* * *
Ngô Tuấn Anh. 09/2019
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét